Hiểm họa số điện thoại mạo danh: Nhà mạng 'bó tay'

Cứ tưởng là cuộc điện thoại từ người quen hay tin nhắn của bạn bè…, nhiều người hoàn toàn không ngờ đó lại là những cuộc gọi, những tin nhắn mạo danh. Các nhà mạng đã biết nhưng chưa thể xử lý ngay được. Vì sao?


Tin nhắn (SMS) mạo danh, cuộc gọi mạo danh là vấn đề nghiêm trọng cần phải giải quyết trong thời gian sớm nhất có thể.
Đó là khẳng định của ông Đỗ Ngọc Duy Trác, trưởng phòng nghiệp vụ Trung tâm Ứng cứu khẩn cấp máy tính VN (VNCert), tại cuộc họp giữa Vụ Viễn thông (Bộ Thông tin - truyền thông), VNCert với các nhà mạng di động vào chiều 12-5 nhằm tìm kiếm biện pháp xử lý tình trạng giả mạo này.
Phụ thuộc vào nước ngoài


Ông Đỗ Ngọc Duy Trác: Đã tìm ra người điều hành website giả mạo số điện thoại

Trao đổi với Tuổi Trẻ sau cuộc họp, ông Đỗ Ngọc Duy Trác (ảnh) cho biết trong những ngày qua, cơ quan công an, thanh tra đã vào cuộc và tiến hành rất ráo riết để xử lý vấn đề nghiêm trọng này.
Hiện do chưa có giải pháp cụ thể nên vẫn phải chờ thêm một thời gian nữa chứ không thể khác. Cuộc họp đã đưa ra được tiến trình giải quyết sự việc này. Theo ông Trác, giải pháp công nghệ đã có, mặc dù không thể ngăn chặn 100% nhưng sẽ giải quyết được vấn đề lớn nhất của việc giả mạo này.
Theo ông Trác, cơ quan chức năng đã tìm ra người điều hành website fakesms... mạo danh số điện thoại tại VN. Theo đó, đây là một thanh niên trú tại TP Đà Nẵng đã lập trang web và ký hợp đồng với nhà mạng VN về việc cung cấp tin nhắn và cung cấp dịch vụ đến khách hàng của trang web này qua đường quốc tế từ Mỹ về VN. Ông Trác đã trao đổi qua điện thoại với người này và nhận định hiểu biết pháp luật của người điều hành này coi như bằng không.
Tại cuộc họp, các nhà mạng đều thừa nhận SMS mạo danh và cuộc gọi mạo danh là vấn đề nghiêm trọng, ảnh hưởng tới uy tín nhà mạng cũng như về mặt trật tự xã hội, nhất là đối với khách hàng. Sau khi xuất hiện tình trạng mạo danh cuộc gọi, hầu hết các nhà mạng đều đã sử dụng các biện pháp kỹ thuật chặn cuộc gọi mạo danh VoIP về VN. Riêng Hãng S-Fone cho biết khoảng giữa tháng 5 sẽ có phần mềm lọc các cuộc gọi từ Internet để đảm bảo hiển thị số thuê bao thật và thuê bao gọi bằng dịch vụ VoIP.
Ngoài ra, các nhà mạng cũng thực hiện biện pháp gán đầu số +0017 vào trước số điện thoại hiển thị khi gọi về VN để thể hiện đây là cuộc gọi qua mạng Internet nhằm giúp khách hàng phân biệt với các cuộc gọi thông thường. Tuy nhiên, khi đề cập vấn đề SMS mạo danh và biện pháp xử lý, đại diện các mạng di động đều thừa nhận chưa có giải pháp nào, kể cả giải pháp tình thế để ngăn chặn tình trạng này.
Đại diện MobiFone cho biết SMS từ nước ngoài gửi về VN được tự động phân biệt mạng di động để gửi đến thuê bao trong nước nên nếu phía nước ngoài không lọc, không chặn việc giả mạo này thì thuê bao trong nước nhận được SMS này vẫn hiển thị số thuê bao bất kỳ người dùng tự gán vào. Do chưa có giải pháp nên MobiFone đang đàm phán với các đối tác nước ngoài, đề nghị kiểm soát đối với tin nhắn về VN nhằm hạn chế tình trạng này.
Tuy nhiên, việc đàm phán không phải dễ dàng vì nhiều nguyên nhân. Thứ nhất, mỗi nhà mạng có hàng trăm đối tác nước ngoài nên đàm phán sẽ kéo dài. Thứ hai, theo đại diện của Vietnammobile, mạng di động của VN không đấu thẳng với các đối tác ở các quốc gia mà thông qua các trung gian nên rất khó có thể thỏa thuận với các trung gian này. Trong khi đó, để giải quyết vấn đề mạo danh cần phải chặn từ số thực hiện cuộc gọi hoặc nhắn tin. Nếu đối tác nước ngoài không hợp tác thì các nhà mạng trong nước cũng không thể xử lý.
Nguy cơ khiếu kiện
Trong các nhà mạng, duy nhất Viettel đưa ra được một giải pháp nhưng cũng bị các nhà mạng khác phản biện về tính khả thi. Ông Phạm Đình Trường, phó giám đốc Công ty mạng lưới Viettel (Viettel Group), cho biết do không kiểm tra được số giả hay thật nên Viettel đã nghiên cứu một giải pháp nhận dạng tin nhắn, gắn thêm một thiết bị vào hệ thống để phân biệt tin nhắn từ đâu về trước khi cho phép nhắn tin tới khách hàng và sẽ thực hiện vào tháng 6-2010.
Tại cuộc họp, ông Vũ Quốc Khánh, giám đốc VNCert, cho rằng do chưa đề ra được bất kỳ giải pháp hữu hiệu nào nên bộ sẽ nhanh chóng có công văn hướng dẫn rõ hơn, yêu cầu các nhà mạng xây dựng hệ thống chống hiện tượng mạo danh này. Các doanh nghiệp viễn thông phải khẩn trương chuẩn bị giải pháp, quy trình cũng như thông tin cho khách hàng.
Theo ông Khánh, yêu cầu cơ bản phải để khách hàng phân biệt rõ ràng, đầy đủ số điện thoại qua tin nhắn là số thật hay giả. Ông Khánh cũng nhận định việc mạo danh này có thể dẫn tới trường hợp khiếu kiện từ phía khách hàng khi SMS mạo danh có thể gây thiệt hại về kinh tế, danh dự, thậm chí liên quan đến chính trị, an ninh quốc phòng. Trong trường hợp cần thiết có thể nhờ đến sự can thiệp của cơ quan công an vào cuộc để điều tra. Việc xử lý phải được thực hiện xong trước ngày 15-8.