Ắc-quy là thiết bị tích trữ điện năng, cung cấp năng lượng cho thiết bị khởi động, hệ thống đánh lửa và các thiết bị khác khi động cơ chưa hoạt động. Khi mua mới hay bảo dưỡng, cần lưu ý đến các thông số như kích thước, dung lượng, dòng khởi động để chọn được loại ắc-quy thích hợp nhất. Ắc-quy là một trong những thiết bị quan trọng nhất trên xe hơi. Nó đảm niệm vai trò tích trữ điện năng, cung cấp năng lượng cho các thiết bị tiêu thụ điện (phụ tải) như máy khởi động, kích thích máy phát xoay chiều. Ắc-quy sẽ cung cấp điện năng cho các phụ tải khi máy phát điện chưa làm việc hoặc vòng tua máy chưa đạt tốc độ quy định. Ngoài ra, nó còn có vai trò cung cấp điện năng trong trường hợp phụ tải sử dụng dòng vượt quá dòng định mức của máy phát. Sau khi khởi động và vòng tua máy đủ lớn, các thiết bị trên ôtô sẽ sử dụng điện năng sinh ra từ máy phát. Đồng thời, ắc-quy được nạp điện để tích trữ năng lượng cho các lần khởi động sau. Đa số ắc-quy sử dụng trên ôtô là ắc-quy chì. Chúng được chia thành các loại như ắc-quy hở (ắc-quy nước) và ắc-quy kín (hay còn gọi ắc-quy khô). Loại ắc-quy nước có thể bão dưỡng như đổ thêm nước, còn ắc-quy khô không cần bảo dưỡng và dùng một lần cho đến lúc hết điện. Khi mua mới hay bảo dưỡng, cần lưu ý những điểm sau để đảm bảo an toàn cũng như hoạt động ổn định của xe. Ắc-quy trên xe ôtô. (Ảnh: Polpularmechanics) Dấu hiện hỏng hóc của ắc-quy Sai lầm phổ biến và phải trả giá đắt của người sử dụng là cho rằng ắc-quy không cần phải bảo dưỡng hay theo dõi. Chỉ đến khi phát hiện ra xe khó đề vào buổi sáng, họ mới tá hỏa tìm nguyên nhân và vội vàng mua một chiếc khác thay thế. Trong khi đó, chỉ cần để ý một chút, những vấn đề của thiết bị này có thể lộ ra. Vào mỗi sáng khi bắt đầu khởi động xe, nếu thấy dấu hiệu không đủ điện, chủ nhân của chúng có thể tới các xưởng sửa chữa để kiểm tra lỗi hệ thống sạc. Hiện tại, nhiều đại lý thiết bị ôtô có hệ thống chẩn đoán bằng tay rất tiện dụng. Sau khi kiểm tra hệ thống sạc, bạn xem kỹ ắc-quy có vấn đề gì không. Thông thường ắc-quy bị những lỗi như nóng và thoát khí nhiều, các cực bị mòn, dung lượng thấp. Trong trường hợp ắc-quy hỏng không nạp điện được, cần phải thay ngay và không sửa chữa. Ngoài kiểm tra lỗi ắc-quy và hệ thống sạc, bạn nên xem lại các mạch điện. Nếu mạch bị chập, ắc-quy có thể hết điện chỉ trong vòng một đêm. Chọn kích thước ắc-quy Trong trường hợp phải mua mới, vấn đề đầu tiên bạn cần quan tâm là kích thước ắc-quy. Chúng được chia thành nhiều loại, theo kích thước mà nhà sản xuất đã tiêu chuẩn hóa, phù hợp với vị trí và kích thước chỗ đặt. Một chiếc ắc-quy thích hợp sẽ được giữ chặt theo các rãnh, nhằm tránh những vấn đề nảy sinh do dao động hay rung trong quá trình xe chuyển động. Bạn nên lưu ý một vài mẫu xe cho phép lắp ắc-quy có kích cỡ khác nhau. Những thiết bị điện tử có thể làm tiêu hao năng lượng điện trong bình ắc quy một cách nhanh chóng khi tiến hành "Bảo dưỡng ắc quy xe gắn máy”. Trước khi rời khỏi xe, bạn cần kiểm tra xem các thiết bị VD như: điều hòa, loa, đèn đã tắt hoàn toàn hay chưa? Một chiếc bình ắc quy có tuổi thọ từ khoảng 3-5 năm nhưng cũng có thể “chết” sau vài ngày bạn không sử dụng xe. Bình ắc quy là một thiết bị điện quan trọng của xe máy. Do đó, bạn cần hiểu rõ tính năng và cách bảo dưỡng bình ắc quy để nó luôn hoạt động trong tình trạng tốt nhất, cũng như có thể dễ dàng sử dụng hay trong việc sửa chữa xe máy. I - Tuổi thọ của ắc quy: Hiện nay, hầu hết xe máy người ta sử dụng phổ biến 2 loại bình ắc quy: bình ắc quy nước (bình ắc quy với bản cực chì và dùng dung dịch H2SO4 loãng) và loại bình ắc quy khô (hay còn gọi là bình ắc quy kín khí). Tùy từng loại sẽ có các mức giá cả khác nhau và các ưu nhược điểm khác nhau. Đối với loại bình ắc quy nước có tuổi thọ trung bình tầm khoảng 2 năm, còn bình ắc quy khô có tuổi thọ cao hơn khoảng 3 năm. Tuổi thọ của ắcquy còn phụ thuộc phần lớn vào thời gian sử dụng thực tế và phương thức bảo quản bình ắc quy. Bình ắc quy nước có thời hạn sử dụng sau một lần nạp được lâu hơn so với loại bình ắc quy khô, hay thông số kỹ thuật Ampe (A) - giờ lớn (Ampe (A) - giờ chính là chỉ công sinh ra của một bình ắc quy, một bình ắc quy có hiệu điện thế U = 12V, số chỉ Ampe - giờ càng lớn thì công (P) sinh ra sẽ càng lớn, và thời gian dùng càng lâu). Khi bạn mua bình ắc quy nước, chắc chắn sẽ mua được bình ắc quy mới 100%, vì khi dùng ta mới đổ nước (H2SO4 loãng). Còn bình ắc quy khô kín khí thì khi mua đã được nạp điện nên khuyên bạn nên mua ắc quy khô ở nơi đáng tin cậy, đảm bảo tránh mua nhầm hàng đã qua sử dụng. II - Sử dụng và bảo dưỡng: a. Đối với ắc quy nước: Bình ắc quy nước U = 12V (loại phổ biến dùng cho xe máy) bao gồm 6 ngăn. Mỗi ngăn được xem là một bình ắc quy đơn và được kết nối với nhau bằng các cầu nối. Bản cực âm có dấu (-), bản cực dương có dấu (+). Phía trên các ngăn có nắp đậy và cả lỗ thông hơi. Khi bình ắc quy hoạt động sẽ tạo ra chất khí H2 và O2 bay lên, nên bạn sẽ thấy xảy ra hiện tượng dung dịch sủi bọt và thấy nước cạn dần, nồng độ dung dịch (C) trở nên đậm đặc. Bình ắc quy nước là loại có công suất khá lớn, việc bảo dưỡng nên diễn ra thường xuyên. Muốn cho bình ắc quy hoạt động tốt, bạn phải thường xuyên kiểm tra mức dung dịch điện phân và kiểm tra khả năng phóng điện của bình ắc quy. Khi sử dụng bình ắc quy nước bạn nên chú ý đặt xa nơi kích điện, vì khi nạp hay sử dụng bình ắc quy sẽ nóng lên, hơi axit sẽ bay hơi, quạt làm mát của kích hút không khí có hơi axit này sẽ làm cho các đầu mối hàn của kích điện bị ăn mòn, có thể bị hỏng, hay tiếp xúc kém, và làm giảm tuổi thọ của kích, hỏng kích. b. Đối với bình ắc quy khô: Bình ắc quy khô là một loại bình điện hoàn toàn không cần thiết bảo dưỡng, khi bạn mua về là có thể dùng được ngay, không cần thiết phải châm nước. Nó khác với bình ắc quy nước ở chỗ toàn bộ kết cấu của bình nằm ở trạng thái khí. NSX gọi loạiđã gọi bình này là loại bình ắc quy đươc thực hiện theo công nghệ kín khí, và không bảo dưỡng. Bình ắc quy khô là một loại bình điện hoàn toàn không cần thiết bảo dưỡng. Bình ắc quy kín khí khi sử dụng các phụ kiện có độ dẫn điện tốt nên ắc quy có điện trở trong ® nhỏ. Điều này giúp bình ắc quy có khả năng phóng điện cao hơn và sẽ không gặp tình trạng tự phóng điện trong thời gian không sử dụng. Vì vậy, đối với bình ắc quy khô, mặc dù không sử dụng một thời gian dài vẫn sẽ không bị mất điện, khi bạn tái sử dụng chẳng cần nạp điện bổ sung như đối với ắc quy nước. Bình ắc quy khô có một số ưu điểm dành cho người sử dụng. Điều đầu tiên, là người sử dụng xe không cần thiết kiểm tra bình để châm nước cho đúng thời hạn. Loại sản phẩm này không sinh ra khí ăn mòn thiết bị nên các khoang chứa bình ắc quy sẽ sạch sẽ hơn, những bộ phận xung quanh sẽ không bị gỉ sét do điện dịch trào ra. Sẽ không cần đo tỷ lệ điện dịch và thường xuyên phải nạp điện bổ sung như bình ắc quy nước, kết cấu của bình nhỏ gọn hơn. Với người sử dụng xe có thể kiểm tra hoạt động của bình ắc quy khô dựa vào khả năng phóng điện của bình trong suốt quá trình thử nghiệp dạy sửa chữa xe máy. Nếu bạn khởi động bằng đề mà máy không nổ, sau khi bạn kiểm tra kỹ máy móc mà không có vấn đề gì thì nên xem lại bình. Tuy nhiên, cũng nên kiểm tra lại nguồn điện nạp cho bình ắc quy từ động cơ, đôi khi sử dụng quá nhiều mà nguồn điện nạp sẽ không đầy đủ. Khi đó, có thể kiểm tra bằng cách châm điện bổ sung vào bình ắc quy bằng nguồn điện từ bên ngoài. Nếu như bình ắc quy hoạt động không được tốt, có thể do bình ắc quy đã yếu hoặc nguồn từ động cơ không được đầy đủ. Tính năng của những chiếc xe đời mới hiện nay > rất nhiều so với khoảng 20 năm trước đây. Các thiết bị đã được cải tiến và hầu hết tất cả gần như đều sử dụng điện. Tuy nhiên, có một cản trở mà các NSX xe thường phải vượt qua là hệ thống điện và bình ắc quy trên xe hơi ngày càng phình to hơn, điều này sẽ gây khó khăn khi lắp ráp hay sản xuất xe. Do đó, những tình huống trớ trêu cũng chính vì thế mà xuất hiện như sau vài ngày bạn không đi, đến khi khởi động lại thì bạn mới nhận ra rằng bình ắc quy đã bị “chết”. Bạn tiến hành kiểm tra thấy cửa đã đóng, và hệ thống âm thanh, hoặc là đèn cũng đã tắt và không thể tìm ra nguyên nhân trực tiếp khiến cho ắc quy hết điện như vậy. Trong tình huống này, một bộ pin sạc U = 12V có thể giúp chống lại việc “rò rỉ” điện, tuy nhiên giải pháp đó chỉ phù hợp với những loại xe máy đang sửa để trong khoảng vài tháng mà không đi. Đối với các thiết bị điện hiện đại có thể làm cho bình ắc quy “chết” sớm hơn so với những chiếc xe đời những năm1970 hay xa hơn. Với mỗi thiết bị sử dụng “một chút” điện ngay cả khi tất cả mọi thứ đã tắt. Những chiếc máy tính được tích hợp trên xe là bộ phận tiêu hao nhiều năng lượng điện nhất. Các loại máy tính điều khiển việc phun nhiên liệu, hay kiểm soát nhiệt độ vùng, hay module khởi động, hay bộ điều khiển đèn pha, và dàn radio kỹ thuật số, và đồng hồ, ghế nhớ các vị trí đều có thể làm ảnh hưởng tới độ bền của bình ắc quy. Tiên tiến hơn tầm 20 năm trước, công nghệ ngày nay sẽ giúp xe hơi gần như rơi vào một “giấc ngủ” mà luôn luôn trong trạng thái đã sẵn sàng. Bất cứ lúc nào được bạn kích hoạt, chúng sẽ lập tức hoạt động. Các bộ phận điều khiển điện tử vẫn có thể hoạt động âm thầm và tiêu thụ một chút ít năng lượng. Nhưng chỉ cần bạn để qua vài ngày, chúng có thể làm cạn hết một bình ắc quy. Với một vài thiết bị khác cũng sử dụng điện từ bình ắc quy mặc dù ở trong trạng thái không hoạt động như máy phát điện, bộ điều chỉnh của dòng, hệ thống đánh lửa. Thêm nữa, những chiếc diode (bộ phận nắn dòng một chiều nằm trong các thiết bị) có thể dễ dàng bị hỏng và dòng điện có cường độ dòng điện lớn sẽ đi qua. Tuy nhiên, trường hợp này hiếm khi xảy ra. Để biết được mức độ sử dụng điện của các thiết bị đó, bạn có thể đo dòng xả khi tiến hành tắt khóa đánh lửa. Nhưng bạn cần lưu ý rằng các máy tính trên xe hơi sử dụng dòng điện I = 5-8 (mA) để giữ cho bộ nhớ hoạt động. Đa sô phần lớn các mẫu xe hiện đại có mức giới hạn dòng điện ở khoảng I = 25-28 (mA) hoặc thấp hơn ngoại trừ vài loại xe hạng sang có mức cường độ dòng điện cao hơn một chút. Riêng đèn dành cho xe tải cần cường độ dòng I = 900 (mA) hay 0,9 (A) và có thể sử dụng hết bình ắc quy trong vòng một đêm. Để đo được cường độ dòng điện, một số mẫu xe cần phải nghỉ tầm 30 phút trước khi tiến hành. Nếu bạn tiến hành đo ngay, các máy tính có thể đang ở trạng thái “thức” và tiêu hao rất nhiều năng lượng => kết quả sẽ không hoàn toàn chính xác. Khi các thiết bị đó đã đi vào trạng thái “ngủ” => kết quả đo mới chính xác. Thậm chí, với những chiếc xe được trang bị bộ giảm xóc bằng khí nén hoặc hệ thống cân bằng điện tử có bạn cần phải chờ ít nhất tầm 70 phút trước khi tiến hành. Chú ý: là khi đang đo, bạn không được phép mở cửa (tức là làm sáng đèn nội thất), hay xoay chìa khởi động hay bật đèn pha bởi có thể là nguyên nhân làm hỏng am pe kế. Cuối cùng, một số các yếu tố khác cũng ảnh hưởng tới tuổi thọ của bình ắc quy. Nhiệt độ cao khiến cho các phản ứng trong bình ắc quy diễn ra nhanh hơn và vì thế nó cũng sẽ “chết” nhanh hơn. Hơn nữa, các chất bẩn trên điện cực bình ắc quy khiến nó không thể xạc được điện từ máy phát. Do đó, bạn hãy giữ bình ắc quy thật sạch, thoáng mát và khô ráo để có thể nâng cao tuổi thọ của bình ắc quy. Hàng đầu về thị trường ắc quy xe máy chính hãng, rẻ, đẹp,bền nhất thị trường
