Xin giúp Những người thợ Phương Kiều tay không trang bị thiết bị bảo hộ để lao động

Dù đã khai triển hệ thống quản lý an toàn vệ sinh lao động tại làng nghề, nhưng thợ đúc đồng ở làng nghề Phước Kiều (Quảng Nam) vẫn chẳng thể từ nếp tay không làm việc. Nói đến bảo hộ lao động(BHLĐ), từ ông chủ đến thợ đều lắc đầu... Điều này khiến cho nguy cơ tai nạn cần lao luôn rình rập ở đây.

​

Ông Dương Minh cũng dùng tay không làm nghề, không đượm đà với bảo hộ cần lao.​

Thủ công là chính…

Những ngày cuối tháng 8.2014, dưới cái nắng chói chang, phóng viên NTNN có mặt tại làng đúc đồng Phước Kiều (xã Điện Phương, huyện Điện Bàn) để tìm hiểu về công việc đúc đồng nơi đây.

Ông Dương Minh (48 tuổi, trú thôn Thanh Chiêm, xã Điện Phương) - chủ một cơ sở đúc đồng, đang cùng hai người thợ nung nóng một chiếc khuôn. Nhiệt độ trong lò đúc lúc này là hàng trăm độ C. Nhưng thợ cũng như chủ đều không hề mang bất cứ một thứ BHLĐ nào, không găng tay, không khẩu trang, không giày… Họ cho rằng, nếu đeo công cụ BHLĐ rất khó làm, vì xúc tiếp bùn đất, nước nhiều…

Ông Dương Minh cho hay: “Vừa qua Cục An toàn lao động kết hợp Viện Khoa học cần lao và Xã hội có triển khai thí nghiệm hệ thống quản lý an toàn vệ sinh lao động tại làng nghề. Hàng trăm chủ doanh nghiệp và thợ nghề ở đây được phổ quát thông tin an toàn, tư vấn, hướng dẫn doanh nghiệp, xí nghiệp cải thiện điều kiện lao động; xây dựng được nội quy an toàn vệ sinh cần lao; trang bị các dụng cụ bảo vệ cá nhân…

“Lý thuyết là thế, chứ về hiệu quả thực tế thì không thấy đâu, vì đa số ở làng đúc Phước Kiều này, từ cơ sở lớn đến nhỏ, lao động làm nghề đúc đồng đều bằng tay không, thủ công là chính” - ông Minh thừa nhận.

Cũng theo ông Minh, ở đây có một đôi công ty áp dụng mô hình an toàn cần lao, còn người dân thì không đủ điều kiện, mạnh ai nấy làm, làm thủ công, dựa vào kinh nghiệm mà đảm bảo an toàn cho mình.

Tại lò đúc đồng của Nghệ nhân Dương Quốc Thuần - Giám đốc Công ty TNHH Tiếng Đồng, chúng tôi chứng kiến một thợ tay không dùng máy mài độ dày, mỏng, đánh bóng những chiếc chiêng, gây tiếng ồn đinh tai, nhức óc. Phía trên trần cơ sở, một lớp màng đen của khói tro bám dày, còn mùi bùn nung khuôn nặc cả khu vực.

Tại đây, tấm biển quy định an toàn cần lao được lắp đặt vào tháng 9.2012 với 7 điều, trong đó có: “Thường xuyên dùng công cụ BHLĐ”. Nội quy là thế, nhưng các cần lao tại đây vẫn điềm nhiên làm tay không, xúc tiếp với máy điện hiểm, cũng không ai đeo khẩu trang hay bao tay.

Một người thợ cho biết: “Dùng tay không quen rồi, mỗi lần mài độ dày, mỏng của sản phẩm đồng chỉ cần một chiếc máy quạt nhỏ để bên cạnh là được, vì khi có máy quạt, những bụi xỉ đồng mài ra được gió thổi bay đi nhằm tránh hít phải…”.

Nghệ nhân Dương Quốc Thuần cho biết: “Công ty đã thành lập nhưng chưa treo biển hiệu. Theo Luật lao động nên chúng tôi phải đăng ký an toàn lao động. chính yếu là lo bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động, chứ còn những phương tiện BHLĐ như áo, quần thì mình may, còn bít tất tay thì mua ngoài chợ, ở đây cũng không hề cơ sở nào có găng chống nhiệt. Mỗi lúc bưng nồi đồng nung chỉ cần hai miếng vải cũ là được, chứ đeo căng thẳng rất khó làm”.

Đáng lo nhất ở đây là khói bụi trong khâu nấu kim khí không được thu nhặt mà phát tán trong không khí, gây ô nhiễm môi trường… Thời gian qua, Sở KHCN tỉnh Quảng Nam có về đây lấy mẫu xỉ đồng đi thẩm tra. Đến nay đã lâu rồi vẫn không thấy có kết luận gì là có độc hại hay không...

Không đặm đà với BHLĐ

thực tại tại làng đúc Phước Kiều thỉnh thoảng cũng xảy ra các vụ tai nạn lao động như bỏng da do đồng nung chảy bắn vào, giập tay, chân khi vác khuôn... Tuy nhiên, ở nhiều cơ sở, cả chủ lẫn thợ đều không mặn mòi với BHLĐ và dù đã được tập huấn - vẫn khinh thường các quy định về an toàn cần lao.

bàn thảo với chúng tôi, Nghệ nhân Dương Ngọc Thắng - Giám đốc Công ty TNHH làng đúc Phước Kiều (thôn Thanh Chiêm, xã Điện Phương) cho biết: “Ở đây hiện có 4 công ty được thành lập và khoảng chục cơ sở đúc đồng nhỏ lẻ. Trong đó chỉ có hai doanh nghiệp đăng ký an toàn cần lao và có công cụ BHLĐ cho công nhân là công ty tôi (gồm 30 cần lao) và Công ty TNHH Tiếng Đồng (10 cần lao).

Theo luật, đã thành lập doanh nghiệp là phải có an toàn lao động gồm bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp và bao tay, áo, quần, giày cho thợ làm việc, 3 tháng được khám sức khỏe một lần. Nói là BHLĐ chứ bản chất là mỗi lần đi lắp ráp cho khách hàng, trèo lên cao mới ăn mặc quần áo bảo hộ. Chứ hàng ngày thợ làm ở lò đúc, làm khuôn thì vẫn là tay không, nếu đeo căng thẳng thì là găng mua ngoài chợ...”.

Ông Dương Ngọc Tiền - Chủ tịch Hiệp hội Nghề đúc Phước Kiều và là Giám đốc Công ty TNHH Du lịch, Thương mại đồng Phước Kiều, cho rằng: “Mô hình an toàn, BHLĐ, cốt là các doanh nghiệp, công ty đăng ký thôi. Còn tại các cơ sở nhỏ lẻ, người thợ phần nhiều làm thủ công. Riêng Hiệp hội Làng đúc Phước Kiều thành lập năm 2009 gồm 21 người, từ đó đến nay vẫn chưa tổ chức đại hội lần nào, họp hành cũng chỉ có hai, ba lần rồi bỏ phế đó. Tôi nói thật, ban lãnh đạo hiệp hội không nồng nhiệt, thiếu bổn phận do không có lợi quyền gì hết. Tôi cũng có ý định nộp đơn xin giải thể hiệp hội này...”.

bản chất, mô hình an toàn, BHLĐ tại làng đúc Phước Kiều chỉ mới là lý thuyết, chứ thực tiễn vẫn còn bỏ ngỏ. nên chi, việc xây dựng mô hình cần có sự giám sát, vào cuộc mạnh mẽ hơn, xúc tiến ý thức của chính người cần lao…

​

Theo Báo Dân Việt: http://dantri.com.vn/viec-lam/tho-duc-phuoc-kieu-tay-khong-lam-viec-938388.htm