Giun tròn khai quật dưới lớp đất đóng băng vĩnh cửu ở đông bắc Siberia, Nga bất ngờ ngọ nguậy, bò xung quanh và kiếm ăn giống như giun tròn bình thường trong đĩa thí nghiệm ở Viện Hàn lâm Khoa học Nga.
Theo Livescience, hai con giun được tìm thấy ở Yakutia, nơi lạnh nhất nước Nga. Vào năm 2002, con giun thứ nhất được phát hiện nằm ở độ sâu 30 m trong một hang kín, đóng băng vào khoảng 32.000 năm trước, nằm gần công viên Pleistocene. Con giun thứ hai được tìm thấy gần sông Alazeya vào năm 2015, nằm trong tảng băng vĩnh cửu sâu 3,5 m so với mặt đất khi đã lên tới 41.700 tuổi.
Các nhà khoa học Nga đã phối hợp với Đại học Princeton để rã đông chúng trong phòng thí nghiệm ở nhiệt độ 20°C với thạch trắng và vi khuẩn E.coli dùng làm thức ăn. “Sau khi thoát khỏi tình trạng đông lạnh, đám giun tròn có dấu hiệu hồi sinh. Chúng bắt đầu cử động và ăn thức ăn”, nhóm nghiên cứu cho biết. Các kiểm tra sau đó hé lộ giun tròn ở gần công viên Pleistocene thuộc nòi Panagrolaimus trong khi giun tròn ở gần sông Alazeya thuộc nòi Plectus và tất cả đều là con cái.
Đã có nghi ngờ những con giun này không thực sự già đến thế, nhưng có những lý lẽ khẳng định tuổi đời nhiều thiên niên kỉ của chúng. Dù giun tròn không chui xuống sâu đến thế, nhưng việc rã đông theo mùa chỉ chạm tới độ sâu 80 cm, không hề có dấu hiệu rã đông xuống sâu 1,5 m kể cả trong giai đoạn ấm áp nhất của 9.000 năm qua.
Các nhà khoa học Nga có thể tự tin khẳng định những con giun này vừa thức dậy sau một giấc ngủ dài. Tuy nhiên, không phải lần đầu tiên ta làm được việc này: năm 2000, các nhà khoa học lấy bào tử của vi khuẩn nằm trong tinh thể muối có niên đại 250 triệu năm ra hồi sinh và họ đã thành công.
Lần này ấn tượng hơn nhiều, khi mà mô sống thì rõ là … phức tạp hơn mấy con vi khuẩn. Vì thế, phát hiện được động vật ngủ đông suốt 42.000 năm quả là khám phá đáng chú ý.
Những nghiên cứu trước đây chỉ ra giun tròn, ngành động vật đa dạng bao gồm hơn 25.000 loài, có thể chịu đựng nhiều điều kiện cực hạn. Họ cố gắng xác định cách vài loài giun bản địa ở Bắc cực và Nam Cực có thể sống sót qua các chu kỳ đóng băng và tan băng. Họ nhận thấy những con giun chuyển sang thích nghi với khí hậu lạnh bằng cách bài tiết nước trong tế bào khi nhiệt độ tiến dần tới mức đóng băng.
Quá trình này mang tên cryoprotective dehydration, giúp các mô khỏi bị phá hủy khi phân tử nước trong tế bào giãn ra do quá trình tinh thể hóa và làm vỡ thành tế bào. Thí nghiệm trong phòng lab cũng chứng minh giun tròn có thể hồi phục sau thời kỳ đóng băng lên tới 39 năm. Nhưng trước đây, chưa có nghiên cứu nào tách mẫu vật cổ đại và hồi sinh chúng.
Các nhà khoa học hiện đang giữ khoảng 300 con giun từ thời tiền sử và đã rã đông chúng trong phòng thí nghiệm thuộc Viện Sinh hóa ở Moskva. Họ mong muốn sẽ tiếp tục nghiên cứu thêm nhiều khía cạnh của vấn đề này.
Sự hồi sinh của 2 con giun bị đông cứng trong lớp băng vĩnh cửu cách đây 42.000 năm đã mở ra hy vọng về việc phát triển xa hơn trong công nghệ đóng băng. Rõ ràng chúng đã cho thấy dấu hiệu sự sống sau hàng chục ngàn năm cơ thể tê liệt. “Điều này mang lại những đột phá lớn trong sinh vật học vũ trụ và công nghệ đóng băng. Các sinh vật đa tế bào có khả năng tồn tại lâu hơn ta tưởng rất nhiều” – Các nhà khoa học cho biết.
Ngọc Thuần
Theo Livescience, hai con giun được tìm thấy ở Yakutia, nơi lạnh nhất nước Nga. Vào năm 2002, con giun thứ nhất được phát hiện nằm ở độ sâu 30 m trong một hang kín, đóng băng vào khoảng 32.000 năm trước, nằm gần công viên Pleistocene. Con giun thứ hai được tìm thấy gần sông Alazeya vào năm 2015, nằm trong tảng băng vĩnh cửu sâu 3,5 m so với mặt đất khi đã lên tới 41.700 tuổi.
Các nhà khoa học Nga đã phối hợp với Đại học Princeton để rã đông chúng trong phòng thí nghiệm ở nhiệt độ 20°C với thạch trắng và vi khuẩn E.coli dùng làm thức ăn. “Sau khi thoát khỏi tình trạng đông lạnh, đám giun tròn có dấu hiệu hồi sinh. Chúng bắt đầu cử động và ăn thức ăn”, nhóm nghiên cứu cho biết. Các kiểm tra sau đó hé lộ giun tròn ở gần công viên Pleistocene thuộc nòi Panagrolaimus trong khi giun tròn ở gần sông Alazeya thuộc nòi Plectus và tất cả đều là con cái.
Đã có nghi ngờ những con giun này không thực sự già đến thế, nhưng có những lý lẽ khẳng định tuổi đời nhiều thiên niên kỉ của chúng. Dù giun tròn không chui xuống sâu đến thế, nhưng việc rã đông theo mùa chỉ chạm tới độ sâu 80 cm, không hề có dấu hiệu rã đông xuống sâu 1,5 m kể cả trong giai đoạn ấm áp nhất của 9.000 năm qua.
Các nhà khoa học Nga có thể tự tin khẳng định những con giun này vừa thức dậy sau một giấc ngủ dài. Tuy nhiên, không phải lần đầu tiên ta làm được việc này: năm 2000, các nhà khoa học lấy bào tử của vi khuẩn nằm trong tinh thể muối có niên đại 250 triệu năm ra hồi sinh và họ đã thành công.
Lần này ấn tượng hơn nhiều, khi mà mô sống thì rõ là … phức tạp hơn mấy con vi khuẩn. Vì thế, phát hiện được động vật ngủ đông suốt 42.000 năm quả là khám phá đáng chú ý.
Những nghiên cứu trước đây chỉ ra giun tròn, ngành động vật đa dạng bao gồm hơn 25.000 loài, có thể chịu đựng nhiều điều kiện cực hạn. Họ cố gắng xác định cách vài loài giun bản địa ở Bắc cực và Nam Cực có thể sống sót qua các chu kỳ đóng băng và tan băng. Họ nhận thấy những con giun chuyển sang thích nghi với khí hậu lạnh bằng cách bài tiết nước trong tế bào khi nhiệt độ tiến dần tới mức đóng băng.
Quá trình này mang tên cryoprotective dehydration, giúp các mô khỏi bị phá hủy khi phân tử nước trong tế bào giãn ra do quá trình tinh thể hóa và làm vỡ thành tế bào. Thí nghiệm trong phòng lab cũng chứng minh giun tròn có thể hồi phục sau thời kỳ đóng băng lên tới 39 năm. Nhưng trước đây, chưa có nghiên cứu nào tách mẫu vật cổ đại và hồi sinh chúng.
Các nhà khoa học hiện đang giữ khoảng 300 con giun từ thời tiền sử và đã rã đông chúng trong phòng thí nghiệm thuộc Viện Sinh hóa ở Moskva. Họ mong muốn sẽ tiếp tục nghiên cứu thêm nhiều khía cạnh của vấn đề này.
Sự hồi sinh của 2 con giun bị đông cứng trong lớp băng vĩnh cửu cách đây 42.000 năm đã mở ra hy vọng về việc phát triển xa hơn trong công nghệ đóng băng. Rõ ràng chúng đã cho thấy dấu hiệu sự sống sau hàng chục ngàn năm cơ thể tê liệt. “Điều này mang lại những đột phá lớn trong sinh vật học vũ trụ và công nghệ đóng băng. Các sinh vật đa tế bào có khả năng tồn tại lâu hơn ta tưởng rất nhiều” – Các nhà khoa học cho biết.
Ngọc Thuần