Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí của Hiệp hội xương Hoa Kỳ năm ngoái thu hút sự chú ý của giới truyền thông khi khẳng định rằng việc sử dụng kem chống nắng là một trong những nguyên nhân góp phần vào sự thiếu hụt vitamin D trên toàn thế giới.
Nghiên cứu đó đã làm dấy lên những câu hỏi, vì một trong những lời khuyên phổ biến nhất của giới bác sĩ là “hãy luôn thoa kem chống nắng”.
Thế thì, nguy cơ thiếu vitamin D – có thể dẫn đến xương giòn và có liên quan đến sự đề kháng insulin, huyết áp cao, giảm chức năng miễn dịch cùng những vấn đề khác, có làm “lu mờ” lời khuyên đã có từ lâu đó?
Trong một khuyến cáo gần đây nhất, Tiến sĩ Victoria Werth, giáo sư da liễu và y khoa tại Đại học Pennsylvania, người được chứng nhận đủ năng lực hành nghề cả về da liễu lẫn nội khoa, cho rằng “chúng ta hiện quá lo lắng về vitamin D”.
“Nguy cơ ung thư da lớn hơn rất nhiều so với tình trạng có mức vitamin D thấp”, bà nhấn mạnh.
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC), ung thư da là dạng ung thư phổ biến nhất ở Hoa Kỳ. Trong năm 2014, năm gần đây nhất có được dữ liệu chắc chắn, hơn 76.000 người được chẩn đoán bị ung thư hắc tố, dạng ung thư da chết người nhất.
Xét theo mức độ phổ biến của nó, giáo sư Werth cho rằng việc ngăn ngừa ung thư da nên được ưu tiên hơn so với việc chống lại tình trạng thiếu hụt vitamin D, đặc biệt là vì chúng ta có thể nhận được một ít vitamin D từ thực phẩm (như cá, lòng đỏ trứng, nấm và thức ăn bổ sung).
Ngoài ra, bà còn cho rằng “thoa kem chống nắng ngăn chặn hoàn toàn sự hấp thụ vitamin D từ ánh sáng mặt trời” là một ý kiến sai lầm.
“Khoảng 2-7% ánh sáng lọt qua được đến da, tùy thuộc vào độ SPF của kem chống nắng”, Werth nói.
“Nếu mọi người sử dụng kem chống nắng SPF 15, thì chỉ 93% các tia bị chặn lại, và lượng ánh nắng mặt trời có thể vượt qua đủ để cung cấp lượng vitamin D cần thiết”.
Bà giải thích: trải qua khoảng một giờ mỗi ngày dưới ánh nắng mặt trời giữa trưa trong khi thoa kem chống nắng SPF 15, bạn có thể nhận đủ lượng vitamin D đạt tới mức lành mạnh, còn nếu không dùng kem chống nắng thì chỉ mất khoảng 10 phút.
Theo một số ước tính, không nên xem nhẹ những tác động của việc thiếu hụt vitamin D, đặc biệt là đối với trẻ em. Tuy nhiên, xét về tổng thể, giáo sư Werth cho rằng nó “chẳng là gì” so với tầm quan trọng của việc ngăn ngừa ung thư da.
“Điều thực sự quan trọng là phải đặt mọi thứ được nói về mặt trời theo góc nhìn thực tế rằng chúng ta đang thấy rất nhiều bệnh ung thư da thực sự khủng khiếp”, bà nói.