Cọ tự tử hay Tahina spectabilis là một loài cọ khổng lồ chỉ sống tập trung trong một khu vực 4km2 ở Analalava, Madagascar.
Đây là loài cọ lớn nhất trên đảo Madagascar với chiều cao khoảng 18m, đường kính lá dài đến 5m. Với kích thước khổng lồ này, cọ tự tử có thể được nhìn thấy trên Google Earth.
Cọ tự tử lần đầu được phát hiện vào năm 2005. Xavier Metz, nhân viên người Pháp quản lý một dự án trồng điều ở miền bắc Madagascar phát hiện cá thể cọ lạ khi cùng gia đình dã ngoại.
Metz chụp hình và đến các nhà sinh vật học ở Vườn thực vật Hoàng gia KEW (Anh). Ngay lập tức, các bức hình mê hoặc những nhà sinh vật học, trong đó có TS John Dransfield.
TS John Dransfield cho biết điểm đặc biệt nhất của loài cọ này là sau 30-50 năm sinh sống, cây mới nở hoa lần đầu tiên với số lượng hàng trăm bông mỗi nhánh, hàng triệu bông cả cây.
Trớ trêu thay, đó cũng là lần duy nhất loài cọ này nở hoa bởi chỉ vài tháng sau, cọ yếu dần rồi chết đi.
Nguyên nhân do cây đột ngột phải cung cấp chất dinh dưỡng cho quá nhiều bông hoa, làm cho cây kiệt sức và không thể sống tiếp.
Qua phân tích ADN, các nhà thực vật học nhận thấy loài cọ tự tử này có họ hàng tận bên châu Á khi có những nét tương đồng với một số loài cọ Afghanistan, Thái Lan hay Trung Quốc.
Câu hỏi vì sao loài cọ này có thể đến được Madagascar cách đó khoảng 6.000km vẫn đang được nghiên cứu.
Theo tạp chí khoa học Science, từ khi được phát hiện đến năm 2008, loài cọ này có khoảng 91 cá thể trưởng thành nhưng đến năm 2012, Sách đỏ IUCN thống kê hiện chỉ còn khoảng 30 cá thể trưởng thành trong tự nhiên.
Một mối nguy khác mà loài cây này đang đối diện là môi trường sống đang thu hẹp đáng kể do cháy rừng và do người dân phá rừng lấy đất làm nông nghiệp.
Hiện nay, hạt giống của loài cọ tự tử được gửi đến hơn 10 viện nghiên cứu khác nhau trên 5 châu trồng thử nghiệm với hi vọng có thể gia tăng số lượng cá thể của loài đặc biệt này.