Một chuyến du hành qua kính hiển vi, quan sát một cách trực quan các tế bào, phân tử cấu thành gan, máu, não bộ trong cơ thể chúng ta.
Người ta nói rằng cơ thể người là một tiểu vũ trụ với cả một thế giới mênh mang rộng lớn bên trong. Điều này thể hiện rõ nét hơn bao giờ hết dưới góc kính hiển vi điện tử có độ phân giải cao.
Tế bào mỡ
Đây là các tế bào mỡ bị rỗng được quan sát dưới kính hiển vi điện tử quét màu.
Tế bào mỡ là một trong những tế bào lớn nhất trong cơ thể con người. Chúng tạo thành một lớp cách nhiệt dày dưới lớp da, có vai trò như một tấm đệm và cũng để lưu trữ năng lượng.
Ở hình ảnh trên, phần mỡ tích tụ bình thường của các tế bào đã được loại bỏ, tiết lộ cấu trúc tổ ong của màng tế bào.
Khi chúng ta tăng cân, các tế bào này nở lớn ra với chất béo bổ sung, và cuối cùng là sinh ra thêm nhiều tế bào mỡ mới.
Nấm Penicillium
Giống như một bó hoa được bán trong cửa hàng, kính hiển vi điện tử quét màu này hiển thị thân cây nấm Penicillium.
Phần sợi nấm màu hồng được gọi là bào tử conidi, còn những chùm bào tử màu vàng là các đơn vị sinh sản của nấm.
Kháng sinh penicillin thu được từ nấm Penicillium. Nó được Alexander Fleming vô tình phát hiện vào năm 1928. Hiệu quả của nó đã được chứng minh trong việc điều trị các vết thương nhiễm trùng trong Thế chiến II, và đoạt giải Nobel vào năm 1945.
Các tế bào não được nuôi cấy
Vi ảnh dưới ánh sáng huỳnh quang này cho thấy hai tế bào hỗ trợ quan trọng (tế bào thần kinh đệm) của não người.
Phần màu xanh là một tế bào thần kinh đệm, có tác dụng đáp lại các phản ứng miễn dịch trong hệ thần kinh trung ương. Các tế bào thần kinh đệm nhận ra các vùng tổn thương, viêm và nuốt các mảnh vỡ tế bào.
Phần màu cam lớn hơn là một tế bào thần kinh đệm ít gai. Các phần mở rộng của tế bào này có thể cung cấp myelin cho nhiều tế bào thần kinh. Myelin là vật chất cách điện cho phép các sợi trục của tế bào thần kinh dẫn truyền các xung điện một cách hiệu quả.
Tế bào gan
Hình ảnh dưới kính hiển vi điện tử quét màu này cho thấy một vài thành phần chuyên biệt trong một tế bào gan.
Các đường màu xanh dương là bộ máy Golgi. Các đốm màu vàng nhạt lớn là những giọt chất béo, những đốm nhỏ hơn là tiêu thể.
Các đốm màu xanh lá cây là ti thể, có tác dụng tạo ra năng lượng, chất màu nâu là glycogen lưu trữ năng lượng.
Virus cúm A H1N1
Virus cúm A có thể lây sang người, lợn, chim và ngựa. Virus H1N1 làm bùng nổ dịch cúm lợn vào năm 2009.
Thông qua kính hiển vi điện tử màu, chúng ta có thể nhìn thấy ở trung tâm của mỗi virus là dấu vân tay di truyền của nó (màu hồng), được bao quanh bởi một vỏ protein bảo vệ (màu vàng).
Phần vỏ chất béo bao ngoài (màu xanh lá cây) chứa hai loại protein, haemagglutinin và neuraminidase (‘H’ và ‘N’ trong tên mã của chủng), cấp độ của chúng sẽ xác định chủng virus.
Thể thực khuẩn
Thể thực khuẩn là loại virus gây bệnh và tiêu diệt vi khuẩn. Chúng ta có thể nhìn thấy trong máy hiển vi điện tử màu này một thể thực khuẩn T4, vừa mới tiêm DNA của nó vào một vi khuẩn E.coli.
Thể thực khuẩn bám vào bề mặt của tế bào bằng các sợi đuôi dài. Phần đuôi này bám vào để cho một ống giống như ống tiêm ở bên dưới thân thể thực khuẩn đâm thủng màng tế bào, giải phóng các DNA ở phần đầu của nó vào trong vi khuẩn.
Cục máu đông
Thông qua máy hiển vi điện tử màu này, chúng ta có thể thấy các tế bào hồng cầu đã bị mắc kẹt bởi một mạng lưới sợi fibrin màu vàng-trắng mỏng.
Fibrin là một protein không hòa tan được sản xuất bởi tiểu cầu (các mảnh vỡ của bạch cầu) từ một protein hòa tan được gọi là fibrinogen thường có trong máu.
Các cục máu đông có thể xuất hiện trên bề mặt da trong trường hợp bị thương hoặc bên trong các mạch máu. Những cục máu đông bên trong này (thường được gọi là huyết khối), có thể gây ra do có quá nhiều tiểu cầu. Chúng có thể dẫn đến các cơn đau tim.
Video:
Ngọc Thuần