Chứng khoán của các doanh nghiệp nhỏ tại Hoa Kỳ đã sụt giảm sau thông tin này. Cụ thể, giá cổ phiếu Acacia Communications giảm 38%, trong khi Oclaro và Finisar cũng giảm mạnh. Nokia, một đối thủ ZTE, lại có giá cổ phiếu tăng 1%.
ZTE được cho là sẽ gặp nhiều khó khăn. Công ty đã đồng ý mức phạt tiền lớn và các lệnh trừng phạt vào tháng 3/2017 sau khi Phòng An ninh và Công nghiệp, thuộc Bộ Thương mại Mỹ phát hiện ra công ty cung cấp thiết bị cho Iran. Thay vì kỷ luật các nhân viên cao cấp, ZTE chỉ sa thải bốn nhân viên và còn trả đầy đủ các khoản thưởng cho nhân viên cấp cao.
“ZTE đã lừa dối Bộ Thương mại. Thay vì khiển trách nhân viên và quản lý cấp cao, ZTE đã khen thưởng họ”, Bộ trưởng Bộ Thương mại Mỹ Wilbur L. Ross, Jr. cho biết hành vi thái quá này không thể bỏ qua.
Nhiều người dự đoán ZTE sẽ được “nới lỏng” sau các lệnh trừng phạt năm 2017, và sau khi thanh toán các khoản phạt tiền cũng như thực hiện các lệnh phạt đối với cấp quản lý. Tuy nhiên, phản ứng của ZTE thật sự gây tổn hại. Cổ phiếu của hãng, niêm yết ở Hồng Kông, đã bị đình chỉ vì các thị trường vẫn chờ phản ứng của ZTE.
Tệ hơn, cơ quan giám sát an ninh mạng của Anh đã gửi một cảnh báo đến các hãng viễn thông ở Anh, yêu cầu không bắt tay ZTE về cơ sở hạ tầng mạng, vì “tiềm ẩn nguy cơ” đối với an ninh quốc gia. ZTE đang bị “ném đá” từ mọi phía. Kể cả trong một loạt các hợp tác tài trợ. ZTE tài trợ các sự kiện và tiến hành các hoạt động xây dựng thương hiệu với các đối tác như PGA Tour, 5 đội bóng rổ NBA, các đội bóng đá ở Tây Ban Nha và Đức, các đội thể thao ở Úc và nhiều nơi khác. Tất cả đều có thể kết thúc rất tốt.
ZTE sẽ gặp vô số khó khăn
ZTE là một trong những nhà sản xuất điện thoại thông minh lớn nhất thế giới, bán hơn 45 triệu điện thoại vào năm 2017. Hãng cũng là nhà sản xuất lớn thứ tư ở Mỹ có hợp đồng với tất cả bốn nhà mạng lớn. Tất cả các mối làm ăn này đều đang lâm nguy.
ZTE nên tiếp tục được sử dụng Dự án nguồn mở Android (AOSP), vì tính chất nguồn mở của hệ điều hành này. Nền tảng Google Mobile Services (GMS) sẽ bị cấm, cùng với phần cứng. Không thể cung cấp GMS có thể không thành vấn đề ở Trung Quốc, thị trường nội địa của ZTE, nhưng đối với tất cả mọi người, không có GMS khiến điện thoại Android ZTE không thể dùng được. ZTE bị bật khỏi hệ sinh thái Android và Google không thể giải quyết được.
Những điều trên đánh dấu sự chấm hết của chiếc điện thoại Android Go đầu tiên, ZTE Tempo, một thiết bị giá rẻ với chỉ 80 USD mua qua website ZTE. ZTE Tempo đã hết sạch trong ngày đầu tiên mở bán, và đến nay vẫn chưa xuất hiện lại trên thị trường. Có lẽ, Tempo sẽ không xuất hiện nữa.
Điều tồi tệ hơn là ZTE sẽ không thể ứng dụng nền tảng Snapdragon SoC của Qualcomm, khiến ZTE rơi vào tình thế khó khăn, có thể sẽ phải ngừng phát hành các smartphone cao cấp.
“Ít nhất trong 5 đến 10 năm tới, ZTE không thể tồn tại mà không có các công ty Mỹ”, nhà phân tích Nomura, Joel Ying, nói với hãng tin Bloomberg.
Smartphone ZTE sẽ thế nào đây?
Huawei và ZTE đang cạnh tranh khốc liệt, vì vậy ZTE sẽ không có cơ hội với cả chip Kirin SoC của Huawei. Quyền giám đốc điều hành của Huawei Investment & Holding Co., Zhijun Xu, cho biết Huawei không có kế hoạch bán chip Kirin. Điều đó khiến nhà sản xuất MediaTek của Đài Loan được hưởng lợi – MediaTek đã hợp tác với ZTE trên các thiết bị cấp thấp – và cả dòng Exynos của Samsung. Ở cấp cao, chỉ có chip Exynos, vì Mediatek đã ngừng cạnh tranh với chip Snapdragon. Điều đó sẽ khiến ZTE gặp khó khăn với dòng điện thoại tầm trung. Dòng sản phẩm Exynos của Samsung sẽ mang đến lựa chọn cho smartphone cao cấp, nhưng vẫn là một bước lùi so với bộ xử lý cao cấp mới nhất của Qualcomm.
Các máy Axon 9 và Axon 9 Pro là các thiết bị chạy chip Qualcomm, do đó việc phát hành các smartphone này sẽ khó khăn. Cũng giống như Nubia Z18 Mini và concept ZTE Iceberg. ZTE cũng đang có nhiều tin đồn về việc ra mắt smartphone 5G đầu tiên ra thị trường vào cuối năm 2018. Điều đó sẽ không xảy ra vào lúc này.
ZTE có thể cứu mình?
Tin tốt cho ZTE là Bộ Thương mại Trung Quốc phản ứng mạnh với lệnh cấm của Mỹ, bằng cách tuyên bố các biện pháp bảo vệ ZTE, công ty sử dụng một lực lượng lao động hơn 50.000 người trên toàn cầu. ZTE cũng có thể giải quyết xung đột với Mỹ theo một cách nào đó, mặc dù chưa rõ sẽ kéo dài bao lâu.
Có thể ZTE sẽ phải đầu hàng ở một số lĩnh vực để cứu mình. Đơn giản là rất có thể ZTE sẽ không ra mắt dòng smartphone cao cấp và dòng Nubia, cũng như kết thúc hoàn toàn dòng đời của smartphone Android ZTE.
Chưa ai biết điều gì sẽ xảy ra. Song một số người chỉ ra rằng có thể hành động trừng phạt của Mỹ sẽ tạo ra những công ty công nghệ Trung Quốc mới, mạnh mẽ hơn. Trung Quốc có thể sẽ khuyến khích các công ty nội địa nỗ lực xóa bỏ nhu cầu sử dụng công nghệ Mỹ. Một phản ứng “hiếu chiến” như vậy sẽ không chỉ có lợi cho ZTE, nếu họ có thể sống sót, mà còn có lợi cho Huawei. Trung Quốc đã là nước đi đầu trong công nghệ 5G, một phần nhờ ZTE và Huawei. Vẫn chưa rõ điều này có thể tổn thương các nỗ lực 5G của ZTE không.
Phản ứng của Trung Quốc có thể khiến Mỹ bị “gậy ông đập lưng ông”. Bởi vì, Mỹ có thể sẽ thích các công ty Trung Quốc phải dựa vào các công ty Mỹ, chứ không phải muốn các đối thủ có thể độc lập và cạnh tranh ngang hàng, tự sản xuất mọi thứ, dù điều đó cần thời gian lâu dài.
Hoàng Lan