Giáo sư Neil Watkins và những cộng sự
Cụ thể, đó là follistatin, một loại hormon mới được tìm thấy trong cơ thể người không chỉ có khả năng như vừa nói ở trên mà còn giúp các bệnh nhân tránh bị tổn thương thận, tác dụng phụ của hóa trị gây ra.
Sau khi thí nghiệm thành công ở loài chuột, phương pháp điều trị mới đã được công bố trên tạp chí Science Translational Medicine với tên gọi “Hai con chim, một hòn đá”, mở ra nhiều tiềm năng mới cho ngành y học nói chung và chữa bệnh ung thư phổi nói riêng.
Đây là kết quả nghiên cứu từ sự nỗ lực hợp tác giữa Viện nghiên cứu Y khoa Garvan (Sydey) và Viện nghiên cứu Y khoa Hudson (Melbourne), cùng với công ty công nghệ sinh học Paranta Biosciences Limited đang phát triển follistatin trở thành một liệu pháp chữa trị mới cho chứng xơ nang, bệnh thận và ung thư.
Mặc dù đã có nhiều tiến bộ trong liệu pháp miễn dịch với tế bào ung thư phổi, hầu hết bệnh nhân vẫn được hóa trị bằng loại thuốc cisplatin cũ. Tuy nhiên, chỉ có chưa đầy một phần ba số bệnh nhân trong đó sẽ cảm thấy hiệu quả rõ rệt, và họ thường phải chịu các tác dụng phụ cực kỳ nghiêm trọng, bao gồm cả tổn thương thận.
Giáo sư Neil Watkins thuộc Viện nghiên cứu Y khoa Garvan và người cộng sự Kieren Marini (Viện Hudson) đã phát hiện protein activin có thể giúp người bệnh chống chọi với các đợt hóa trị, đồng thời làm giảm tổn thương thận do hóa trị gây ra.
Watkins nói: “Khi hóa trị ảnh hưởng đến các khối u ung thư của chuột, activin sẽ được kích hoạt để đáp lại những tác động vừa xảy ra bên trong cơ thể. Ngay lập tức, tế bào ung thư cũng sẽ bật cơ chế tự vệ, gây ra những tổn thương cho thận”. Giáo sư David de Kretser cũng thuộc nhóm nghiên cứu, một trong những người tiên phong về sinh học sinh sản ở Úc vui mừng cho biết: “Ý tưởng hay thường luôn đến từ những điều bất ngờ nhất”.
Vào những năm 1980, giáo sư David de Kretser thuộc đại học Monash đã khám phá ra hormon follistatin trong tự nhiên, có khả năng ngăn chặn activin. Đến năm 2011, ông thành lập Paranta Biosciences để phát triển follistatin và đưa vào sử dụng lâm sàng, nhất là đặc trị viêm và các bệnh xơ hóa.
“Khi chúng tôi đang thảo luận về cách điều trị ung thư phổi, Kretser đề nghị hãy thử follistatin trên loài chuột”, giáo sư Watkins cho biết thêm. Sau đó, nhóm nghiên cứu đã thử và phát hiện ra rằng việc kết hợp follistatin và hóa trị liệu thực sự có tác dụng, nó làm co các khối u phổi và giúp những chú chuột mắc bệnh sống lâu hơn. Đáng chú ý, những tổn thương thận cũng dần giảm bớt.
Giáo sư Kieren Marini nói: “Nhiều người trong chúng ta đã nghe nhiều về tác dụng phụ cực kỳ nghiêm trọng của việc hóa trị liệu chống lại các căn bệnh ung thư, điển hình như ung thư phổi làm ảnh hưởng đến chức năng thận. Khám phá mà chúng tôi mang lại cho lĩnh vực y học không chỉ làm tăng hiệu quả của hóa trị mà còn giúp các bệnh nhân có một cuộc sống tốt hơn bằng cách ngăn ngừa tổn thương thận”.
Đối với Giáo sư de Kretser, một nhà khoa học xuất sắc của Viện Hudson và là Thống đốc bang Victoria (Úc) nhiệm kỳ 2006-2011, những thành quả mà nhóm nghiên cứu của ông đạt được nhằm phụ vụ cho y học chính là thứ bấy lâu nay ông khao khát: “Không thể tưởng tượng được một nhà nghiên cứu về nội tiết sinh sản như tôi sẽ có ngày tìm ra cách chữa ung thư phổi”.
Giáo sư Watkins nói việc sử dụng follistatin có thể là một cách tiếp cận an toàn và hiệu quả để giúp hóa trị liệu chống lại ung thư phổi hiệu quả hơn: “Bởi follistatin là một loại hormon được tìm thấy trong cơ thể người nên sẽ có ít độc tính hơn so với các loại thuốc khác được sử dụng để hóa trị”. Ông hiện còn đang lên kế hoạch nghiên cứu các căn bệnh ung thư khác có sử dụng phương pháp hóa trị liệu bạch kim, chẳng hạn như ung thư bàng quang, ung thư đầu và cổ,…
Thái Âu